De sportseizoenen zijn weer begonnen: “epidemietijd” voor blessures bij kinderen.

Na een lekkere luie zomer, die veeeeel te heet was, zijn de sportseizoenen alweer even onderweg. De combinatie luie zomer en het trainen na zo’n luie zomer zorgt ervoor dat wij vanaf oktober altijd veel kinderen in de praktijk krijgen met groeischijfproblemen. Het lijkt wel een epidemie! De consequenties zijn vervelend: pijn, tranen en niet kunnen sporten.

Blessures aan het jonge skelet

Vanaf de geboorte groei het skelet in razend tempo. Je merkt het vast aan de kledingmaat van je zoon of dochter… ;-). Uiteraard bestaan er grote verschillen tussen het jonge en volwassene skelet. Zo kan een beschadiging van kraakbeen nog herstellen, mede omdat het kraakbeen dikker is. Doordat het jonge skelet veel elastischer is treden botbreuken bijvoorbeeld veel minder vaak op dan bij volwassenen. Tenminste, bij kinderen wordt vaker gezien dat er breuken rondom de groeischijven (die zacht zijn) optreden. De groeischijven zijn vaker aangedaan dan het bot, spieren of pezen.

Groeischijven

Ieder bot in ons lichaam bevat een groeischijf. Door de aanwezigheid hiervan kan het bot uitgroeien tot stevig, volwassen botweefsel. Groeischijven zijn tot het einde van de groei zacht. De verschillende groeischijven in het lichaam worden tot ongeveer het 18e levensjaar allemaal op een andere leeftijd hard. Het ene bot is dus eerder volgroeid dan het andere. Op sommige groeischijven bevinden zich aanhechtingen van pezen. Door de harde trekkracht die de pezen op de groeischijven uitoefenen worden deze sterk. Soms is deze trekkracht echter te hoog… En dat leidt tot problemen.

De aandoeningen

Twee van de meest voorkomende aandoeningen aan het bewegingsapparaat bij sportende jonge kinderen zijn de Ziekte van Sever en de Ziekte van Osgood-Schlatter. In beide gevallen gaat het om irritatie van groeischijven. Bij de eerstgenoemde in de hiel, bij de tweede in het scheenbeen; net onder de knie.

Ziekte van Sever

Over de Ziekte van Sever schreef ik eerder een blog. Dit is een irritatie die wordt veroorzaakt door de hoge trekkracht van de achillespees op de groeischijf in de hiel. Het klinkt allemaal heel ernstig door het woord ziekte. Dat is het niet. Het is echter wel een aandoening die veel klachten kan veroorzaken! Gelukkig zijn deze klachten simpel op te lossen. Zo herken je het:

• Pijn tijdens en/of na sporten in het hielgebied, die de avond of dag na sportieve activiteit volledig is verdwenen
• De pijn treedt vrijwel alleen op tijdens het sporten
• Je zoon of dochter moet de sportieve activiteit staken

Ziekte van Osgood-Schlatter

De Ziekte van Osgood-Schlatter klinkt ook al zo ernstig. Deze aandoening is vaak wat hardnekkiger dan zijn collega in de hiel. Maar ook hier geldt: met een goede behandeling kan je kind snel weer klachtenvrij zijn. Het gaat hier om een irritatie van de groeischijf net onder de knie, op de plaats waar de kniepees aanhecht. Ook kan de aandoening op het puntje van de knieschijf voorkomen: dan noemen we het de Ziekte van Sinding-Larsen-Johansson (die Scandinaviërs zijn echte kindervrienden… ;-)). Je herkent het als volgt:

• Dezelfde symptomen als de Ziekte van Sever, maar dan net onder de knie
• Osgood-Schlatter komt vaker voor bij sporten waarbij moet worden gesprongen
• Vaak is de plek net onder de knie verdikt

Net als de Ziekte van Sever verdwijnt deze aandoening vaak vanzelf wanneer de groeischijf verbeent. Dit gebeurt vaak rond het 15e levensjaar. Tot die tijd kunnen deze klachten veel beperkingen opleveren!

De oorzaak

Wij hebben ons bij ProKinesis vaak afgevraagd waarom deze aandoeningen (vooral Sever) net na de zomer zoveel voorkomen. In het lichamelijk onderzoek bij de kinderen met deze klachten halen we vaak de volgende oorzaken (in combinatie) naar boven.

• Een minder actieve leefstijl gedurende de zomervakantie

Kinderen doen in de zomervakantie minder aan sport. Ze spelen wel buiten maar met name de kinderen die wat ouder zijn worden te weinig aan de intensiteit van sportieve belasting blootgesteld. Aan het einde van de zomervakantie begint de training weer en vliegen de meeste kinderen er fanatiek in. Dat zorgt voor flinke overbelasting na een periode van relatieve “onderbelasting”. De zachte groeischijven kunnen daar nou eenmaal wat minder goed tegen.

• Groei

De meeste kinderen die wij in de praktijk zien zitten midden in een groeispurt of hebben deze net doorgemaakt. Botweefsel groeit sneller dan spierweefsel. Daardoor wordt de trekkracht op spierweefsel tijdelijk hoger. Ook de groeischijven krijgen met deze trekkracht maken. Ook ziet het bewegen er in zo’n fase van groei minder fraai uit. De coördinatie moet opnieuw worden ingesteld en ook dat zorgt voor een hogere belasting.

• Verkorte hamstrings en kuiten

De hamstrings en kuiten bevinden zich aan de achterzijde van het been. Bij de meeste kinderen zijn deze (als gevolg van de groei) tijdelijk verkort. Met name bij de Ziekte van Sever heeft dit invloed: de trekkracht van de achillespees op de groeischijf neemt dan toe.

• Het naar binnen zakken van de voeten

Het naar binnen zakken van de voeten zorgt voor een scheve trekkracht van zowel de achillespees als de kniepees op de aanliggende groeischijf.

De gevolgen van deze problemen

Beide aandoeningen leveren geen blijvende schade op. Osgood-Schlatter laat soms een permanente verdikking op het scheenbeen achter, die later geen pijn meer doet of beperkingen oplevert. Dat is fijn om te weten! De aandoeningen herstellen later in de puberteit ook vanzelf, maar kunnen tot de tijd van herstel veel beperkingen geven. Zo kan het lastig blijven om aan sport te blijven doen, terwijl dat voor de fysieke en mentale ontwikkeling van kinderen juist erg nodig is. Kinderen die niet genoeg kunnen sporten lopen een hoger risico op allerlei chronische aandoeningen. 

Oplossing

De oplossing voor deze klachten is simpel: in alle gevallen moet de trekkracht van de pezen op de groeischijf worden verminderd. Na onderzoek kan een behandelplan worden opgesteld. Het trainen van flexibiliteit en coordinatie, het tijdelijk verminderen van de activiteiten en het dragen van inlegzolen zijn onderdeel van de oplossing. De meeste kinderen zijn na 6-8 weken behandelen volledig klachtenvrij! Wil je na het lezen van deze blog een afspraak maken: doe dat hier! We helpen jullie graag!